Naylon 12 ve Özellikleri
Naylon 12, diğer naylon türevlerine göre oldukça farklı kimyasal ve fiziksel özelliklere sahip bir poliamittir. Özellikle yağ ve petrol türevi çözücülere karşı üstün direnci ile ön plana çıkmaktadır. Bu sayede otomotiv ve endüstriyel uygulamalarda sıklıkla tercih edilen önemli bir mühendislik plastiğidir.

Üretim Yöntemi
Naylon 12, laurolaktam adı verilen 12 karbon atomlu bir laktonun annelizasyon polikondenzasyonu ile sentezlenir. Bu monomer zincirleri SiO2 gibi ince tanecikli bir katalizör varlığında birleştirilerek yüksek molekül ağırlıklı polimer olan naylon 12 elde edilmiş olur.

Mekanik Özellikler
Naylon 12’nin en belirgin özelliklerden biri mukavemetinin çevre sıcaklığıyla çok az değişkenlik göstermesidir. Düşük sıcaklıklarda bile yüksek darbe direnci ve tokluğunu korur. Ancak diğer naylon türlerine kıyasla biraz daha yumuşak ve esnek bir yapıdadır. Aşınmaya karşı direnci iyidir.

Kimyasal ve Termal Direnç
Özellikle yağlar ve hidrokarbonlar gibi agresif kimyasallara karşı oldukça yüksek dirence sahiptir. Ayrıca 180°C’ye kadar ısıl kararlılığını koruyabilir. Bu da motor ve endüstriyel yağlar gibi uygulamalarda tercih edilmesini sağlar. Ancak bazı asit ve bazların konsantre çözeltilerine karşı dayanımı düşüktür.

Uygulama Alanları
Otomotiv yakıt boruları ve depoları, dişli sistemleri, pompalar, contalar, hortumlar gibi parçalarda yaygın olarak kullanılır. Aynı zamanda endüstriyel yağ ve greslerde katkı, kaplama malzemesi olarak da tercih edilebilir. Tıpta cerrahi iplik ve dikiş malzemesi şeklinde de karşımıza çıkmaktadır.

Çevresel Etkiler
Petrol türevi monomerlerden sentezlendiği için karbon ayak izi yüksektir. Ancak diğer mühendislik plastiklerine göre daha kolay geri dönüştürülebilir. Piroliz ve hidroliz yöntemleri kullanılabilmektedir. Böylece çevresel etkiler bir nebze de olsa azaltılabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Motor yağlarında kullanımı yaygın mıdır?
Evet, yakıt ve motor yağlarına katkı maddesi olarak üstün kimyasal ve termal direnci sayesinde oldukça yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. Yağın akışkanlığını arttırır ve yüksek sıcaklıklara dayanım sağlar.

Geri dönüşümü nasıl yapılır?
Piroliz ve hidroliz prosesleri kullanılarak monomerlerine ayrıştırılabilir. Ancak henüz endüstriyel ölçekli uygulamalar çok yaygın değildir. Araştırmalar devam etmektedir.

Medikal kullanım alanları nelerdir?
Cerrahi dikiş iplikleri, insan vücudunda emilebilen sütürler, yardımcı medikal malzemeler gibi uygulamalarda tercih edilebilmektedir. Biyouyumluluğu iyidir.

Epoksi reçinesi ile karışımı mümkün müdür?
Evet, epoksi ile belirli oranlarda karıştırılarak mekanik özellikleri daha da geliştirilebilir. Özellikle darbe ve yorulma direncini arttırmak için kullanışlıdır.

Hangi konularda Ar-Ge çalışmaları devam etmektedir?
Özellikle geri dönüşüm teknolojilerinin iyileştirilmesi, epoksi ve diğer karışımlarının optimizasyonu, yeni katkıların geliştirilmesi gibi konularda çalışmalar devam etmektedir.